De Italiaanse Perfectie

VOLVO 780




780 Coupé




Niet lang nadat de firma Bertone was afgevallen in de race voor het ontwerp van de volvo 480
werd er wederom kontakt opgenomen met het management van de Italiaanse carosseriebouwer.


De beginfase van de nieuwe Volvo 780


Het project voor een nieuwe Volvo Coupé kwam laat van de grond. Ofschoon het plan voor een nieuwe exclusieve 2 deurs versie reeds bij de ontwikkeling van de 700-serie ter sprake kwam, was simpelweg tijdnood de verklaring voor het uitstel. Volvo had juist een van de moeilijkste perioden afgesloten. De nieuwe volvo 760, geintroduceerd in 1982, was een schot in de roos. Gelukkig wel, aangezien anders Volvo wel eens de zoveelste autofabrikant had kunnen worden die verdronken was in haar eigen kwaliteit (een goed voorbeeld is de firma Borgward). Midden jaren zeventig had Volvo een harde klap te verwerken gekregen. De 240-modellen stonden in grote getalen te wachten op hun nieuwe eigenaren en vanuit Amerika bestookt met diverse claims. Claims die te wijten waren aan de voor die jaren zeer slechte kwaliteit die Volvo leverde. Volvo had een belangrijk marktaandeel verloren en moest werkelijk alles op alles zetten om het verloren terrein terug te winnen. De 700 serie werd Volvo's sterke troef, die vooral goed zou moeten scoren op de Amerikaanse markt. Alle aandacht maakte de vraag naar een Coupé vooralsnog minder belangrijk. Volvo had gewoonweg die periode geen ruimte en capaciteit voor een nieuwe uitdaging en Bertone had geen zin om, de eventueel bij hun te produceren nieuwe volvo, van A tot Z op te starten. De ontwikkeling en het ontwerp zou het probleem niet vormen maar Bertone had absoluut geen zin om de komplete testen van een nieuwe auto voor hun rekening te nemen. Uiteindelijk kwamen Volvo en Bertone tot overeenstemming. Beide partners investeerden ieder een bedrag van 90 miljoen Kronen waarbij Volvo ook de totale kosten voor het nemen van proeven voor haar rekening zou nemen. De discussie duurde jaren maar uiteindelijk werd project 1780 opgestart. Goede dingen kosten tijd zullen we maar zeggen. De nieuwe 2-deurs Coupé zou een exclusieve Volvo worden. Een auto op eenzame hoogte die haar concurrenten ver achter zich zou laten. Aanvankelijk zouden er niet veel auto's worden geproduceerd. De naam Nuccio Bertone stond nu eenmaal voor exclusiviteit en dat zou ook te merken moeten zijn aan de productieaantallen. De Zweden wilden in eerste instantie dezelfde weg bewandelen als gedaan bij de Volvo 262. Van een 760-model de dakpartij verwijderen en opnieuw een derestylde vorm te maken, dat was aanvankelijk het Zweedse plan. Waarom anders maken als de Volvo 262 zijn succes reeds had bewezen? Bertone stond niet achter dit idee. Op deze manier zou het nieuwe model nooit echt 'nieuw' worden maar een simpel 'aftreksel' van een bestaande auto. Het startsein werd gegeven op 4 augustus 1981. Na het eerste gemaakte model, dat nog verdacht veel leek op het volwaardig Zweeds Volvo-ontwerp, werd het tweede voorstel al veel sportiever. Vooral op de front- en achterpartij lag bij Bertone de nadruk. De auto zou duidelijk anders van vorm moeten worden vergeleken met de nog uit te komen 700 serie. De samenwerking met Volvo speelde een centrale rol in de ontwikkeling van de 780. Ofschoon Volvo voor de Italiaanse carosserier geen onbekende parner was, bleek het toch geen makkelijke opgave om de Volvo-filosofie 'eigen' te maken. Jan Wilsgaard hoofd van de designafdeling van Volvo Car Corporation en vader van vele klassieke Volvo ontwerpen, bracht veel tijd door in Italie. Samen met Bertone's designteam werd er lang gediscussierd en overleg gepleegd over de te volgen lijn. De Volvo 760 was typisch een auto gemaakt voor de Amerikaanse markt. Een vrij grove achterpartij gecombineerd met een vrij recht geplaatste achterruit. De Volvo 780 zou geen kompleet andere auto moeten worden. Dat wil zeggen, de Volvo 760 zou niet in de schaduw moeten komen te staan door de komst van de nieuwkomer. Neen, de auto zou een toevoeging worden op de bestaande serie. Net als in een schilderij, gemaakt door een groot artiest, blijkt ook beroemd stylist, een herkenbaar visitekaartje. Bij de introductie van de Volvo 780 op de motorsalon te Geneve was iedereen het met elkaar eens.

Zonder twijfel was het een volvo, maar eveneens was het onmiskenbaar een Bertone.

De achterkant van de 780 was hoger vergeleken met die van Volvo 760 en het profiel van de auto deed een beetje denken aan de Masaratie-lijn. Bertone stond bekend om het 'hoekige' elementen en harde lijnen in zijn ontwerpen. In de 780 waren de lijnen vloeiender maar absoluut niet rond. Volgens Bertone zou met het gebruik van te veel rondingen het risico een nietszeggende auto te ontwerpen, te groot worden waardoor de auto waarschijnlijk geen echte volvo meer zou zijn. De bedoeling van Volvo was overigens om meer onderdelen van de 760 te gebruiken in het 780 model. Zo zouden de 760-koplampen in het nieuwe front verwerkt dienen te worden en zodoende de dure investering van nieuwe koplampen achterwege blijven. In een van de prototypen zijn de lampen daadwerkelijk gemonteerd maar ook weer snel verdwenen. De Volvo 780 zou en moest een exclusieve auto worden. Het profiel van de auto is ook lang een discussiepunt geweest. Had de Volvo 760 bij de B-stijl (de middelste deurstijl) in het oog springende sierlijsten, de Bertone 780 had visueel gezien geen B stijl. Dit was te wijten aan de zwart gespoten B-stijl die in werkelijkheid nog breder was dan bij de Volvo 760. Ondanks de luxe die de auto uitstraalde liep de Volvo 780 niet over van overdadig Chroomwerk. Hierop geeft Bertone een simpel en duidelijk antwoord. 'Een goed ontwerp bestaande uit een pure lijn behoeft niet behangen te worden met chroom'. Het interieur is net als bij de Volvo 262C een apart verhaal. Ondanks dat de stoelen van de 760 als basis dienden, is het gehele interieur opnieuw gestyleerd. Voor een gemakkelijke toegang naar de achterste zitplaatsen verplaatsen de voorstoelen zich volautomatich naar voren wanneer de voorstoel ontgrendeld wordt. De eerste modellen wijken hierin af van de latere serie. Bij de eerste serie wordt de ontgrendelknop ingeduwd waarmee tegelijkertijd de leuning naar voren wordt bewogen. Bij het laten vallen van de leuning kwam de voorstoel weer in de originele stand.
Bij de latere serie diende men de ontgrendelknop naar beneden te drukken om de stoel weer in zijn originele stand te krijgen. De automatische stoelbediening verliep trouwens niet altijd vlekkeloos. Veel storingen in het elektronische circuit veroorzaakten nogal wat irritaties. Iets te 'volumineuze' personen bleven plotsklaps steken tussen het lederen stuurwiel en de perfect gestyleerde lederen bestuurdersstoel. Veelal werd dit veroorzaakt door vuil en stof, wat makkelijk in de naden viel van het elektrische 'knoppenbord' dat naast de bestuurder gemonteerde was. De auto was voorzien van alle gemak: Lederen interieur, airco, elektrisch glazen schuifdak, verwarmde en elektrische voorstoelen. Wanneer de buitenspiegels bevroren waren geen nood. De te verwarmen buitenspiegels waren snel samen met het achterraam ontdooit. Het in notenhout uitgevoerde dashboard en de deurpanelen gaven de auto een extra dimensie. Bij de Volvo 780 waren kosten noch moeite gespaard. Zelfs de hemel van het interieur was in drie kleuren leverbaar. Afhankelijk van het gebruikte interieur; waren blauw met zwart, bruin met zwart, of helemaal beige of antresiet? De kleur van de hemel werd in combinatie met het lederen interieur tot een geheel gecombineerd.
Per dag werden er zo'n twintig exemplaren gebouwd. De eisen van Volvo waren het grootste probleem bij de bouw van de exclusieve Coupé. Volvo stond er op dat alle metaaldelen dubbelgegalvaniseerd waren zodat roestvorming geen kans zou krijgen.
De auto's, waarbij de nadruk werd gelegd op het interieur, werden in Australië getest onder extreem hoge temperatuen. Zelfs bij een temperatuur van 107 graden bleven de kleuren van het lederen interieur onveranderlijk. Veel van de Volvo 780 werden toegeleverd door Italiaanse bedrijven en uiteraard door Volvo Car Corporation.
Het plaatwerk van het koetswerk werd in Italie geperst in een nabij gelegen bedrijf Nuccio Bertone had in een van de bedrijfshallen een vrij eenvoudige 'lopende' band geinstalleerd waarop de installatie van de Volvo 780 plaatsvond. Geen geluiden van robots en indrukwekkende machines maar rubberen hamers waarmee de ramen werden ingezet. Zelfs het extra beschermen van de bodempartij, behandeld met een teerachtig produkt, werd nog met de hand gedaan.












Zoals iedereen bekend mag zijn hebben robots geen last van maandagmorgenhumeur en voeren zij hun werk elk moment exact uit. Om dit gemis op te vangen had de bedrijfsleiding van Bertone zeer hoog en gekwalificeerd personeel in die dienst dat het werk perfect uitvoerde. Een aantal controleurs nam voor elke auto een aanzienlijke hoeveelheid tijd om deze te keuren. Na zo'n uitgebreide keuring volgde ook nog een test op de rollenbank en een proefrit buiten. Iedere auto ging de straat op. Vier jaar na de eerste schetsen werd uiteindelijk de Volvo 780 op de motorsalon te Genève gelanceerd. Puur toeval dat de Volvo 780 Coupé samen werd geïntroduceerd met de Volvo 480 ES. Beide 2-deurs modellen, waarbij Bertone de race om de Volvo480 te ontwerpen had verloren van de Hollanders uit Helmond, maakten hun opwachting bij het grote publiek. De diverse auto-journalisten onderzochten de auto van top tot teen de lengte van de auto was 4,79 meter (1 cm meer dan de sedan) en 1,75 meter breed (gelijk aan de 760 sedan versie). Op het eerste gezicht was de Coupé lager dan de sedan maar schijn bedriegt. De Coupé was slechts 7 mm lager dan de sedan. Na bijna 10 jaar weten we inmiddels dat de destijds gelanceerde auto's nu de klassiekers zijn van de toekomst.

Kwaliteit.

Na een periode van 10 jaar weten we inmiddels meer van de kwaliteit. De met de hand gebouwde auto's hebben immers ook een aantal nadelen "onder de leden". Bij de aankoop van een Volvo 780 heb je ondanks het beperkte produktie-aantal nog redelijk wat keuze. Deze keuze wordt in Nederland vooral mogelijk gemaakt door de import vanuit Amerika en Italië waarbij Italië als "Dieselcontinent" de meeste aanvoer geeft.

De dieselversie is in Italië een veelverkochte auto geweest en wordt inmiddels regelmatig geadverteerd in de zaterdagedtie van een Nederlands grootste kranten. Ofdat de 780 diesel een verstandige keuze is weten we niet. Ons insziens is destijds de 780 zeker niet bedoelt als dieselversie. De kosten voor een zescilinder zijn echter in Italië zo extreem hoog dat er destijds gekozen is voor een dieselmotor, die overigens ook in de 760 werd geleverd. Wij blijven het geen combinatie vinden: een luxe auto voorzien van alle opties met een 'traktorgeluid' kan nu eenmaal niet. Desalniettemin willen we niet begrijpen dat voor een bedrag rond de FL 25.000,- tot FL 30.000,- een perfekte auto te koop is. Bij de aankoop van een dieselversie dient u wel rekening te houden met een mogelijke hoge kilometerstand. Ook zijn er in Italië dikwijls ruilmotoren ingebouwd waarbij de juiste kilometers niet meer zijn af te lezen. Veelal zijn auto's afkomstig uit Italië opnieuw gespoten. Het drukke verkeer en het naar onze mening ruw omspringen met de auto geeft meestal een exemplaar dat van voor tot achter beschadigd is. Veel Volvodealers in Italie weten dat de Volvo 780 in andere Europese landen in trek is en laten meestal voor de reis naar een ander content de auto een spuitbeurt ondergaan. Als Nederlanders staan we bekend als een precies volkje. Het spuiten, gedaan in Italie, moeten we dan ook met een korreltje zout nemen. Rubbers, vooral bij de aansluiting van de voorschermen, voor- en achterraam moeten het dikwijls ontgelden. de italianen kijken niet op een rubbertje zullen we maar zeggen! Wanneer U in de markt bent voor een toekomstig klassieker en de keuze is gevallen op de Volvo 780 dan kunt u beter vooraf een ANWB keuring laten uitvoeren of uiteraard bij een volvo-dealer te rade gaan. Op dit moment wordt een 780 aangeboden uit de beginjaren 1987 en 1988 voor bedragen tussen de FL. 20.000,- en FL. 45.000,-. Naast de dieselversie is er nog een aantal andere motorvarianten. Wat dacht u van de viercilinder turbo, uitgevoerd met 4 versnellingsbak en overdrive. Of voor de nog sportieve rijders onder ons: de viercilinder 16 kleppen turbo-motor, die overigens pas geproduceerd werd in de laatste produktiejaren. De zescylinder-motor met 4-traps automaat en overdrive, ons inziens de meest geavanceerde versie, werd in de overige landen het meest verkocht, waarbij Amerika de boventoon voerde. Met een produktieaantal van 8.518 stuks blijft de Volvo 780 net als zijn vroegere broertje een exclusieve auto. De laatste versies zijn eigenlijk de meest intressante. De onafhankelijke achteras die later was gemonteerd werd was een duidelijke vooruitgang en ook het nieuwe klimaatsysteem was beduidend beter! Deze modellen, modeljaren '89 t/m 1991, zijn echter voor de import nog te prijzig. De verplichte BPM, te betalen wanneer de auto's nog geen 100 maanden oud zijn, kan bij de Volvo 780 nogal eens hoog oplopen. destijds kostte de Volvo 780 zo'n slordige FL. 160.000,- dus tel uit je winst! Voor aankoop van dit soort modellen dient u of nog even dieper in uw portomonnaie te tasten ofwel even geduldig afwachten tot een beter BPM klimaat.


Front 780 Coupé


text uit SWEDISH CLASSIC mei 1996 Paul van Vugt
foto's Carroizia Bertone en Volvo Car Corporation en Paul van Vugt.

Go To Top of Page